FORMY OCHRONY PRZYRODY

Internetowa baza prawnie chronionych składników przyrody nieożywionej, do której - według ustawy o ochronie przyrody - należą: pomniki przyrody nieożywionej, rezerwaty przyrody nieożywionej, stanowiska dokumentacyjne. Stanowi ona jedyny tego typu zbiór danych dostępny z jednej lokalizacji. Jej innowacyjna forma poprzez odnośnik INDEKS ukazuje podstawowe dane o każdym z tych obiektów, a dzięki linkowi MAPA umożliwia szybkie lokalizowanie punktów, w których występują. Ponadto, jeśli ich opisy znajdują się w Geotydzie, umieszczono odnośniki do nich kierujące.

Wspomniana ustawa (z 16 kwietnia 2004r.) jest podstawowym dokumentem regulującym zasady ochrony przyrody. Określa ona m.in. cele, zasady i formy ochrony przyrody nieożywionej. W jej rozumieniu ochrona taka polega na zachowaniu, zrównoważonym użytkowaniu oraz odnawianiu zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej oraz kopalnych szczątków roślin i zwierząt. Do jej celów należą: zachowanie dziedzictwa geologicznego i paleontologicznego oraz kształtowanie właściwych postaw człowieka wobec przyrody przez edukację, informowanie i promocję w dziedzinie ochrony przyrody; są one realizowane poprzez obejmowanie zasobów, tworów i składników przyrody formami ochrony przyrody, a także prowadzenie działalności edukacyjnej, informacyjnej i promocyjnej w dziedzinie ochrony przyrody. Ustawa precyzuje również wymienione wyżej formy ochrony przyrody nieożywionej. I tak według niej pomnik przyrody nieożywionej to pojedynczy twór lub ich skupienie o szczególnej wartości odznaczające się indywidualnymi cechami wyróżniającymi je wśród innych tworów, jak źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie; rezerwat przyrody nieożywionej jest rodzajem rezerwatu przyrody, którego obszar obejmuje odkrywki geologiczne, miejsca występowania zjawisk krasowych, charakterystyczne profile glebowe, przykłady erozji lub ślady dawnego kopalnictwa; z kolei stanowisko dokumentacyjne to niewyodrębniające się na powierzchni lub możliwe do wyodrębnienia, ważne pod względem naukowym i dydaktycznym, miejsce występowania formacji geologicznych, nagromadzeń skamieniałości lub tworów mineralnych, jaskinie lub schroniska podskalne wraz z namuliskami oraz fragmenty eksploatowanych lub nieczynnych wyrobisk powierzchniowych i podziemnych, a także miejsca występowania kopalnych szczątków roślin lub zwierząt.

Prezentowana baza form ochrony przyrody nieożywionej realizuje więc cele ustawy o ochronie przyrody i udostępniana jest bez pobierania żadnych opłat. Jej powstawanie wymaga jednak nakładów finansowych, a tworząca je Fundacja Geotyda jest organizacją non-profit. W związku z tym, jeżeli uznasz, iż warto rozwijać idee przez nią promowane, zajrzyj do działu WSPARCIE i wybierz najbardziej odpowiednią dla siebie formę pomocy.